Over een onbestaande gebouw van MIES VAN DER ROHE.
Robbrecht & Daem Architecten hebben in 2013 een “maquette” 1:1 (!!!) van golfclub in Krefeld gebouwd; een unieke realisatie Mies zijn project, die maar enkele maanden verscheidde.
Er bestaan nog foto’s, films, boeken, herinneringen ….maar geen “Mies” meer.
Hoe en wat moet ik schilderen “zonder” het voorwerp van mijn beelden? Hier begint een nieuw verhaal…
In een ander leven zou ik architect zijn. Maar hier en nu ben ik schilder.
Mijn verhaal
Na mijn diploma kunstgeschiedenis aan de universiteit van Wroclaw (Polen) heb ik nog twee diploma’s aan Belgische kunstscholen behaald. Zowel in de “ESAPV” in Bergen als in “La Cambre” in Brussel (zie CV), heb ik onderzoek gedaan naar de relatie tussen hedendaagse kunst en haar context. Ik heb doorheen mijn studies in verschillende disciplines leren werken (fotografie, installaties, performances, video en geluidsinstallaties) maar de rode draad in mijn werk is altijd de schilderkunst geweest. In het kader van mijn laatste studierichting (Espace urbain) is het thema “architectuur” definitief op mijn doeken verschenen.
Negen abstracte vierhoeken (beeld 1) vormen een realistisch portret van vensters en tegelijk de kroon op mijn toenmalig onderzoek – ik kreeg hiervoor de prijs van de COCOF tijdens de Prix Médiatine editie van 2007.
“Finestra”, La Médiatine, Prix de la COCOF 2007 © JO-KA
Tien jaar later blijft mijn schilderkunst zeer nauw verbonden met architectuur. Ik werk aan een vrij project in de Academie voor Beeldende Kunsten van Anderlecht: Ik voer onderzoek naar motieven uit de hedendaagse Belgische architectuur die me inspireren. Vervolgens breng ik ze in beeld. Belangrijk hierbij is dat ik in het productieproces actief op zoek ga naar de participatie van de architecten in kwestie. Ik vraag naar hun realisaties, die het nauwst verbonden zijn met de schilderkunst en ik vraag naar hun toestemming, mening, kritiek, feedback voor mijn schilderijen (interpretaties van hun werk).
In 2014 krijg ik een uitnodiging van Marie-José Van Hee Architecten om haar project in de eindfase (woning Ketelvest in Gent) te bezoeken. De ontmoeting resulteert in een serie schilderijen (beeld 2):
op.cit. MJVan Hee, Ketelvest, Gent”, 2013 © JO-KA
Bruno Vanbesien, een andere architect, actief in het VAI (Vlaams Architectuurinstituut) komt in 2016 naar mijn atelier een schilderij bekijken dat geïnspireerd is door een huis van zijn hand. Hij nodigt me uit om het doek op te hangen in de context van zijn motief. Architectuurfotograaf Tim Van De Velde komt er een foto van maken (beeld 3):
foto © Tim Van de Velde / schilderij: “op. cit. B.Vanbesien_JM house, 2016 © JO-KA
In 2017 werk ik verder op “context”. In het gemeenschapscentrum “De Nieuwe Vrede” in Berchem stel ik een serie schilderijen tentoon, die motieven van het gebouw zelf voorstellen (beld 4).
Op het feest van de 100ste verjaardag van mijn schoon-oma, ontmoet ik een interessante architect: Tomas Nollet, de neef van mijn man. Hij wil mijn werk bij het VAI voorstellen maar eerst brengt hij me naar Paul Robbrecht. Het gesprek met Paul Robbrecht geeft een nieuwe richting aan mijn oeuvre.
De schilder kan de architectuur bevrijden van haar praktische beperkingen. Ik zoek een uitgepuurde uitdrukking van een welbepaalde architecturale realisatie. Ik wil de ruimte plat weergeven, in twee dimensies vangen. Daarbij nodig ik architecten uit om in een dialoog te gaan met mijn werk. Op zoek naar mijn abstracte beeldtaal heb ik tot nu toe altijd met bestaande architecturale motieven gewerkt.
Paul Robbrecht suggereert me mijn project rond het ontwerp van een onbestaand (!) gebouw verder te zetten met name – een nooit gerealiseerd project van Mies van der Rohe – de Golfclub in Krefeld. De enige verwezenlijking van Mies van der Rohe Golfclub plannen, was een “maquette” in schaal van 1:1 (!), een realisatie van Robbrecht en Daem Architecten. Ze hebben de maquette in 2013 op de originele plaats in Krefeld gebouwd voor de duur van enkele maanden. Er bestaan nog foto’s, films, boeken, herinneringen ….maar geen “Mies” meer.
Hier ben ik nu. En waar wil ik naartoe?
Hoe en wat moet ik schilderen “zonder” het voorwerp van mijn beelden? Hier begint een nieuw verhaal…
